MEHTAP GÖKDEMİR Ankara

AİDİYET DUYGUSU: Bir toplumda, bir kesim insanın, siyasal tercihini değiştirmiyor olmasının altında yatan kıymetli nedenlerden biri, yüksek aidiyet hissinin olması ve bu türlü bir aidiyet duygusu bağlamında bir kimlik buluyor olmasıdır. Özdeşim kurarak yarattığı bu kimliğinden de bir türlü vazgeçemiyor olmasıdır. Zira, onun için, yarattığı bu kimlik algısından vazgeçmek demek, kendinden vazgeçmek demektir.

DEĞİŞME İSTEĞİ UYANDIRABİLİRİZ: Karşımızdaki kişiyi nasıl değiştirebiliriz? Sıklıkla sorulan bu soruya verilecek cevap çok yalındır. Biz, kimseyi değiştiremeyiz; kimse de, kimseyi değiştiremez. Lakin, diğerlerinin birtakım tavır ve davranışlarını değiştirmesine yardımcı, aracı olabiliriz ya da onlarda bir değişme isteği uyandırabiliriz.

DAYATMA İLE OLMAZ: Karşımızdaki kişinin, birtakım istenmedik tavır ve davranışlarını (bağımlılıklarını ve sıhhate alışılmamış birtakım tavırlarının yanı sıra depresyon ve dert bozuklukları üzere durumlarda gösterdikleri tavır ve davranışlarını) değiştirmesine yardımcı olmanın ana unsurları şunlardır: Değişme, dayatma ile değil kişinin aklına yatması ile gerçekleşir. Değişmek için, kişinin kendisinde bir istek uyanması gerekir. Bireyde değişme isteği uyandırmak için ve kendi değişme münasebetlerini kendisinin bulması için, onunla bağlantıda daha çok dinlemede kalmak ve kendi kendisini bulmasına yardımcı olmak gerekir.

EMPATİ VE İNANÇ ORTAMI: Karşımızdaki kişinin değişmesine yardımcı olabilmemiz için, onunla düzgün bir ilgi kurmamız, yaptıklarıyla yüzleştirmek yerine düzgün bir işbirliği içinde olmamız gerekir; bunun da olmazsa olmaz şartı, ona ve onun kanılarına hürmet duymak ve hürmet göstermek ve kurulan bağlantı ortamında kendisini inançta hissetmesini sağlamaktır. Kişinin ömrünü onun bakış açısından anlamak ve eşduyum (empati) yapmak gerekir.

YETERLİ HİSSETMELİ: Kimse, karşısındakini makus hissettirerek (yüzleştirerek, eleştirerek, yargılayarak, kınayarak, suçlayarak, damgalayarak, küçümseyerek, aşağılayarak, değersizleştirerek, bilgiçlik ya da üstünlük taslayarak, baskın çıkmaya çalışarak, ezerek vb.) değişmesine yardımcı olamaz. Şahısta değişme isteği uyanması için, öncelikle kendisine ve kendi görüşlerine paha verildiğini görmesi, kendisini yeterli hissetmesi gerekir.

DEMOKRAT OLMALI: Kişinin değişmesine yardımcı olabilmek için bilgiçlik taslayarak üstünlük kurmaya çalışmak yerine ona özerklik tanımamız gerekir. Onun özgürlüğüne ve saygınlığına hürmet duymalı, kendi kararlarını kendisinin vermesine ve kendi seçimlerini kendisinin yapabilmesine müsaade vermelidir. Kendi içinde, kendine karşı bile demokrat olamayanlar, bulundukları ortamlarda da demokrat olamazlar. Kendi içinde demokrat olabilmek demek, yeni görüş ve kanılara açık olmak demektir.

KUTSAL BEDELLER: Toplum içinde, bir ortada yaşamanın törel (ahlaki) ve yasal kurallarına uymak şartıyla, herkesin kendisi olmaya hakkı vardır; herkes, kendi özdeğerlerine nazaran yaşayabilir; herkesin, tartışmaya açmak istemediği, kendince kutsal kıymetleri olabilir. Değişik olmaktan değil, herkese misal olmaktan korkmalıyız. Tek sesli değil, birlikte hoş ezgiler çıkaran, çok sesli bir toplum olabilmeliyiz. Demokrasi budur.

‘Değişim vurgusu önemli’

Edinilen bilgiye nazaran sunumda birtakım tercihlerin sıkıntı değiştiğine dikkat çekilerek, “AKP’ye oy vermiş kardeşim değil, ‘önceden AKP’ye oy vermiş’ yani bak değiştirebiliyorsun o vurguyu yapmak kıymetli. Değişim vurgusu değerli. Vatandaşın sorularına sakin, anlaşılabilir bir lisanla sabırla karşılık verilmeli” bildirisi verildi. Kampta milletvekillerine Prof. Dr. Ertuğrul Köroğlu’nun “Psikiyatrist Gözüyle” isimli kitabı da dağıtıldı.