MEHTAP GÖKDEMİR Ankara – Raporda, düzenlemeler özetle şöyle anlatıldı:

SEÇİM MAHKEMESİ: Seçimlerin garantisi olarak kurulmuş olan Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) bir seçim mahkemesi olarak anayasanın yargıya ait kısmında düzenlenmesi gerekmektedir. Seçim mahkemesinin misyonları, öncelikle, her seçim devrinde vazife yapacak ve yapılacak seçimin özelliğine uygun olarak oluşturulacak seçim idare konseyini belirlemek, seçmen kütüklerine ait uyuşmazlıkların tahlili ile vazifeli yargıçların kararlarına karşı yapılacak müracaatlar ile seçimlere ait başka yönetimsel ve seçim günü ve sonrası çıkan uyuşmazlıkları itiraz üzerine karara bağlamak olmalıdır.

KARMA ULU DİVAN: Ulu Divan yetkisi AYM ve Yargıtay ortasında paylaşılmalıdır. Aziz Divan yetkisi AYM’nden alınmalı; AYM’nin hukukçu üyelerinin tartıda olduğu; Yargıtay Ceza Dairesi liderlerinin da iştirakiyle desteklenecek, karma bir Büyük Divan modeli geliştirilmelidir.

İPTAL BAŞVURUSU YETKİSİ: AYM, Avrupa modeline uygun olarak yine yapılandırılmalıdır. AYM’ne üye seçimi yargı, yasama ve yürütme ekseninde karma sistemle gerçekleştirilmelidir. AYM’de iptal davası açacak olanlar artırılmalı; TBMM’de kümesi olan partilere ve TBMM üye tam sayısının 1/10’u milletvekiline bu yetki verilmelidir. Ayrıyeten kurum davası tekrar getirilmelidir.

HALK TEŞEBBÜSÜ: TBMM’de kabul edilen yasalar üzerinde halk vetosu tanınmalıdır. Yasa üretiminde teşebbüs yetkisi bakımından, hükûmetin yasa tasarısı ve TBMM üyelerinin yasa önerisi (teklifi) hazırlama yetkilerinin yanı sıra, -bazı Avrupa Devletlerinde olduğu gibi- aşikâr sayıda imza toplayan yurttaş topluluklarına da teşebbüs hakkı tanınmalıdır. Halk teşebbüsü yoluyla Meclis gündemine gelen yasa taslağının görüşülmesi sırasında, teşebbüste bulunan yurttaşlar ismine bir temsilciye kelam hakkı tanınır. İtalya’da ve İsviçre’de olduğu üzere yasama organı tarafından kabul edilen bir kanun, muhakkak bir seçmen kümesi tarafından başlatılan referandum sonucu iptal edilebilir.

GERİ ÇAĞIRMA YETKİSİ: TBMM, geri çağırma yetkisine sahip kılınmalıdır. TBMM seçimiyle misyona gelen TBMM Lideri, RTÜK üyeleri, Şahsî Dataları Muhafaza Konseyi üyeleri üzere idari misyon ve yetki ile donatılmış makamlarda bulunan bireyler, aşikâr şartların gerçekleşmesi durumunda, en az seçilmeleri için gerekli oy çoğunluğu ile misyondan alınabilmelidir.