Ortamdaki çözünürlük azalır ve sıvı içerik çok derecede ağırlaşır. Atılması gereken kimi unsurlar kristalleşerek çöker ve tortu oluşturur. Çöken kolesterol kristalleri yahut kalsiyumlu tanecikler safra kesesi duvarından salgılanan jelatinöz unsur ile birleşerek safra çamurunu meydana getirir. Uzun süren açlık periyotları safra çamuru oluşumunu artırır. Safra kesesinin kasılıp gevşeme işlevinin ve duvar iç yüzünden salgı işlevinin bozulması taşa taban hazırlar. Vakitle daha sert bir çekirdek oluşur ve safra taşı haline gelir. Safra taşları için ailesel bir yatkınlık kelam konusu olabilir.  

Fazla kilolularda, kırklı yaşlarda, bayanlarda ve çok doğum yapmışlarda safra taşları daha sık görülür. Safra taşlarının bireye rahatsızlık vermesi ve şikayetlere yol açması için kanal ağzında tıkanma yapması yahut iç duvarda harabiyet yapacak büyüklüğe erişmesi gerekir. 

Safra kesesi iltihabı (kolesistit) 

Safra kesesi iltihabı akut ve kronik olmak üzere iki biçimde karşımıza çıkabilir. Her ikisinde de safra kesesi iltihabı ekseriyetle safra kesesi kanalının tıkanması sonucu gelişir. Kese içinde oluşan taş yahut çamur safra kesesi kanalı ağzına oturur ve safra kesesinin içindeki safranın boşalmasına müsaade vermez. Safra kesesi şişer, gerilir. Kese duvarında ödem gelişir ve kanlanması bozulmaya başlar.  Bozulmanın giderek çürüme ve delinmeye kadar ilerlemesi mümkündür.  

Safra kesesi iltihabının en değerli belirtisi karın bilhassa sağ üst tarafında ağrıdır. Çoklukla yemeklerden sonra  olur. Ağrının sırta ve omuza yanlışsız vurması tipik özelliğidir. Ağrıya sıklıkla bulantı, şişkinlik hazımsızlık, bazen de yanma, ekşime, üzere şikayetler eşlik edebilir. 

Kimlere safra kesesi ameliyatı gerekir? 

Safra kese problemlerinde hastalarda genel olarak şişkinlik, hazımsızlık, yağlı yemeklere tahammülsüzlük, yemeklerden sonra bulantı üzere dispeptik yakınmaları olur ve sağ üst tarafta karın ağrısı olur. Bu hastalarda ultrasonografide safra kesesinde taş, çamur, iltihap saptanması durumunda kapalı safra kesesi ameliyatı yapılmalıdır. 

Akut yahut kronik kolesistit atağı (safra kesesi iltihabı) geçirmiş olan taşlı safra kesesi olan hastalara safra kesesi ameliyatı yapılır. 

Akut pankreatit (pankreas iltihabı) geçirmiş olan çok sayıda küçük safra kesesi taşı olan hastalara, safra kesesinde taş yahut çamur olmadan safra kesesinde şişme olması ve safra iltihabı geçiren hastalarda (akalküloz kolesistit) ameliyat yapılır.